Onderhandelaars Huib van Essen en Marjolein van Elteren: “Er ligt een akkoord waar we ons als GroenLinks goed in kunnen herkennen en met een duidelijk antwoord op de grote uitdagingen van deze tijd, zoals klimaat, woningbouw en het herstel van de natuur. Er is ook veel aandacht voor leefbaarheid in de provincie Utrecht, zowel in de steden als in de dorpen. Met dit sociale en groene coalitieakkoord bouwen we voort op de ingezette koers de afgelopen periode!”
Veel groene en sociale plannen
In het coalitieakkoord staan veel groene en sociale plannen. Te veel om op te noemen, maar hieronder hebben we per thema een greep uit de plannen genomen.
Landbouw
We gaan boeren helpen vergroenen door hen te ondersteunen. Dat betekent niet alleen groener boeren, maar ook het houden van minder dieren. Daarbij ondersteunen we ook boeren die nu al biologisch en/of natuurinclusief werken. Naast systeemverandering, zijn ook technische innovaties mogelijk als deze bewezen effectief en juridisch houdbaar zijn en bijdragen aan meerdere doelen. Verder zetten we in op het maximaal terugdringen van bestrijdingsmiddelen, blijven we inzetten op korte ketens en lokaal voedsel met de provinciale voedselagenda en remmen we bodemdaling met 50% in 2030.
Natuur
We verbinden en versterken de natuur. Dat doen we onder meer door de aanleg van het Natuurnetwerk Nederland en de groene contour te versnellen. Ook planten we 700.000 extra bomen, bovenop de 600.000 extra bomen vanuit afgelopen periode. Naast de mogelijkheid voor recreatie in de natuur, komen er ook gebieden die met rust gelaten worden. Natuurinclusief bouwen en boeren wordt in de hele provincie het uitgangspunt. Verder zetten we stevig in op bescherming van weidevogels, alternatieve en preventieve methoden voor jacht en ondersteunen we een goed werkende keten van dierenambulances en -opvang. De waterkwaliteitsdoelen vanuit de Kaderrichtlijn Water halen we uiterlijk in 2027.
Wonen
We realiseren 83.500 nieuwe woningen tot 2030, ca. 10.000 nieuwe woningen per jaar. We blijven ons daarbij zoveel mogelijk richten op binnenstedelijke woningbouw vlakbij goed openbaar vervoer. Kleine kernen behouden de mogelijkheid tot uitbreiding met 50 woningen. Van alle nieuw te bouwen woningen is 2 op de 3 sociale huur, middenhuur of betaalbare koop. We werken toe naar een aandeel van tenminste 30% sociale huur in de woningvoorraad. Woningen bouwen we passend bij de vraag en ook kijken we naar creatieve mogelijkheden als woningsplitsing of extra verdiepingen op bestaande woningen.
Ook transformeren we leegstaande kantoren en bieden we nieuwe mogelijkheden om te wonen en werken in leegstaande agrarische bebouwing. We gaan door met het convenant duurzame woningbouw en zetten in op verhoging van de ambities. Ook investeren we in de kleine kernen met dorpendeals.
Energie en duurzaamheid
We zetten in op een klimaatneutrale energievoorziening in 2040. Daarvoor versnellen we de energietransitie. We gaan fors investeren om de verduurzaming van gebouwen te versnellen. Ook blijven we inzetten op zon op dak en ook op zonne- en windenergie op land. Bij energie-opwek op land combineren we dat zoveel mogelijk met andere functies, zoals recreatie, waterberging, natuur of landbouw. We streven daarbij naar tenminste 50% lokaal eigendom en het zoveel mogelijk mee laten profiteren van omwonenden.
We blijven achter de klimaatdoelstellingen staan en zorgen samen met gemeenten en waterschappen voor een goede balans tussen zon en wind. Als we de doelen niet dreigen te halen, neemt de provincie regie door zelf geschikte plannen voor windenergie mogelijk te maken. De provincie gaat zich meer dan voorheen inzetten voor een circulaire samenleving en we maken een grondstoffenstrategie om zicht te krijgen op de grondstoffenstromen.
Bereikbaarheid
We investeren naast in de fiets, het openbaar vervoer en de auto ook in wandelen. We realiseren goede doorfietsroutes en een goed netwerk van fietspaden. Daarbij verbeteren we ook de verkeersveiligheid. We maken het OV toegankelijker en gaan vervoersarmoede tegen. Er komt meer aandacht voor openbaar vervoer naar de kleine kernen. Uiterlijk in 2030 is het openbaar vervoer emissievrij. We blijven werken aan het alternatief voor de verbreding van de A27 bij Amelisweerd.
Gezonde leefomgeving
We zorgen dat het recreatief groen meegroeit met het aantal inwoners. Natuur versterken we niet alleen in natuurgebieden, maar ook in steden en dorpen. We zetten een groenfonds op om meer groen te realiseren. We maken recreatiegebieden toegankelijker voor mensen met een beperking. Nieuwe recreatiegebieden zijn standaard toegankelijk. We zorgen samen met gemeenten voor voldoende toegankelijke toiletten. We zetten het provinciaal sportakkoord door. Daarbij zetten we in op brede deelname aan sport, een veilig sportklimaat en het tegengaan van discriminatie. We willen de WHO-advieswaarden voor gezonde lucht zoveel mogelijk halen. Het schone luchtakkoord zetten we door en overlast door vliegverkeer beperken we zoveel mogelijk.
Cultuur, erfgoed en sociale agenda
We blijven investeren in festivals en hebben aandacht voor culturele tradities van verschillende bevolkingsgroepen. We stimuleren een breed cultuuraanbod, investeren in cultuureducatie en ondersteunen de bibliotheek. We verhogen het budget voor het restaureren van erfgoed. We maken de provincie toegankelijker, gaan laaggeletterdheid tegen, we blijven regenboogprovincie en gaan discriminatie en uitsluiting tegen. We geven blijvend aandacht aan het slavernijverleden en vluchtelingen blijven welkom in Utrecht. Om inwoners beter te betrekken onderzoeken we de mogelijkheid van burgerberaden en het instellen van een provinciale ombudspersoon. Ook stellen we een digitaliseringsstrategie op.