De provincie Utrecht pakt als eerste provincie in Nederland de overcapaciteit van kantoren aan. Hiermee wordt één van de pijlers uit het coalitieakkoord dat GroenLinks met VVD, D66 en CDA sloot realiteit. De provincie gaat namelijk stevig reduceren in de ruimte voor nieuwe kantoren in de provincie. Hierdoor zullen bestaande kantoren aantrekkelijker worden om te verbouwen of te vervangen en zo hoopt de provincie de leegstand in de provincie terug te dringen.

Statenlid Erna Kotkamp: “Het is een stoer plan. Het is ook een plan dat gevoeld zal gaan worden. Er zal namelijk 3,7 miljoen vierkante meter aan potentieel kantooroppervlak gereduceerd worden. Gezien deze enorme overcapaciteit is GroenLinks van mening dat het noodzakelijk is deze grens duidelijk en hard te trekken.”

Overcapaciteit stevig aanpakken

De provincie Utrecht heeft een flink overschot aan plancapaciteit voor nieuwe kantoren. Bij deze plancapaciteit gaat het om ruimte in bestemmingsplannen van gemeenten voor het bouwen van nieuwe kantoren. Doordat de ruimte voor nieuwe kantoren zo groot is kiezen bedrijven vaak voor het bouwen van een nieuw kantoor en blijven oude kantoren leeg staan. De Provinciale Staten hebben maandag 1 februari de Thematische Structuurvisie Kantoren (TSK) vastgesteld en daarmee besloten om 3,7 miljoen vierkante meter van deze overcapaciteit weg te halen. Deze hoeveelheid vierkante meters is voortgekomen uit een grondig onderzoek naar de behoefte aan kantoorruimte per gemeente. Door het reduceren van deze meters worden bestaande kantoren aantrekkelijker om te transformeren of volledig te vervangen. Het plan zal over anderhalf jaar in werking treden met het vaststellen van het zogenaamde Provinciale Inpassingsplan (PiP). De reden voor deze tussenperiode is om schadeclaims door planschade te voorkomen. Maar vooral ook om tijdig helderheid te geven aan mogelijk geïnteresseerden over wat wel en niet meer mogelijk gaat zijn, zodat hier rekening mee gehouden kan worden.

Knelpunt: nieuwbouw AFAS Software in Leusden

De meeste gemeenten staan positief tegenover de reductie van het aantal vierkante meters kantooroppervlak, omdat ook gemeenten inzien dat er veel te veel capaciteit is. Alleen in de gemeente Leusden is sprake van een mogelijk onwenselijk knelpunt. Software bedrijf AFAS heeft een aantal jaar geleden namelijk een kantoor gekocht in Leusden en deze laten slopen om over een aantal jaar te vervangen door een nieuw multifunctioneel kantoor met horeca en een theater. Omdat het gebouw gesloopt is en er nu dus geen kantoor staat, is de grond waarop dit kantoor stond aangemerkt als overcapaciteit en zou de plancapaciteit voor dit kantoor gereduceerd worden. Hierbij is voor alle locaties een termijn van 1,5 jaar voorzien. In die periode zou de kwestie Leusden in principe opgelost kunnen worden. Maar vanwege een kleine kans op tegenslag vroeg Leusden toch om zekerheid. In feite betreft het hier juist een voorbeeld van wat we willen: een bedrijf bouwt geen nieuw kantoor op een weiland, maar sloopt een leegstaand kantoor.

Rug recht houden!

Nadat duidelijk werd dat de risico’s op precedentwerking zeer gering zijn, heeft de GroenLinks-fractie een motie gesteund die Leusden de zekerheid geeft dat als zij aan allerlei voorwaarden voldoen, maar toch onverwachte tegenslag hebben, de provincie de herontwikkeling van AFAS niet onmogelijk zal maken. Naar verwachting zal deze escape niet nodig zijn, en kan Leusden zijn zaken zelf voor elkaar krijgen. In een stemverklaring heeft GroenLinks aangegeven dat zij ervan uitgaat dat de andere partijen die de motie steunden vanaf nu de rug recht houden, en dat de grens nu getrokken is en we de overcapaciteit daadwerkelijk aan banden leggen.

“Het is belangrijk om de rug recht te houden en de reductie van de overcapaciteit een succes te maken,” aldus Statenlid Erna Kotkamp.

De Thematische Structuurvisie Kantoren werd uiteindelijk unaniem aangenomen.