Wat is de relatie tussen de provincie Utrecht en Europa

De Europese Unie is in feite een vierde bestuurslaag geworden, naast gemeenten, provincies/waterschappen en de Rijksoverheid. Vanuit Europa komt belangrijk beleid dat ook op ons als provincie van invloed is. We moeten ons als provincie dan ook verhouden tot wat er op Europees niveau gebeurt. Welk beleid wordt er gemaakt en wat betekent dat voor onze provinciale doelen?

De provincie Utrecht heeft daarvoor een strategie gemaakt, genaamd de “Strategie voor Europese samenwerking en belangenbehartiging 2024-2034”. Deze strategie richt zich vooral op hoe we ons tot Europa willen verhouden, in plaats van ‘wat’ we precies willen. Zo hoeft de strategie niet steeds aangepast te worden als er politieke veranderingen zijn in Brussel of in de provincie. 

De strategie richt zich op:

  • Het behartigen van de belangen van de provincie Utrecht in de Europese Unie (EU).
  • Het slim gebruiken van Europese financiële steun.
  • Het internationaal promoten van de provincie.
  • Het zorgen dat de organisatie goed begrijpt hoe Europa werkt.

Het college werkt samen met de afdeling ‘cluster Europa’ binnen de provincie Utrecht aan het behalen van deze doelen. Het cluster Europa fungeert als een soort brug naar Europese instellingen. Ze geven advies aan andere afdelingen binnen de provincie als dat nodig is en houden goed in de gaten wat er allemaal in Europa gebeurt. Ze zijn vooral bezig met wat er gevraagd wordt en proberen zich voor te bereiden op toekomstige ontwikkelingen.

Wat speelt er in Europa?

Er speelt genoeg in Europa, of het nu gaat om natuurherstel, klimaat, (cyber)veiligheid of een leefbaar minimumloon: Europa heeft er invloed op. Zo is er recent besloten over een wet voor natuurherstel. Dit is de eerste wet van zijn soort die in heel Europa geldt. Het doel is om ecosystemen die beschadigd zijn te herstellen, vooral die veel koolstof op kunnen slaan en natuurrampen kunnen voorkomen of verminderen. Als onderdeel van deze strategie heeft de EU ook voorgesteld om de bossen beter te monitoren, zodat ze beter bestand zijn tegen bedreigingen.

Verder wil de EU de lijst van giftige stoffen herzien om mensen en het milieu beter te beschermen. Dit betekent dat de regels over chemische stoffen in de EU worden herzien, en provincies zoals Utrecht zullen deze regels moeten volgen en controleren. Er is ook een actieplan om de windenergiesector in Europa te ondersteunen. De sector heeft veel uitdagingen, zoals trage vergunningsprocedures en hoge kosten. Het plan is om meer windenergie te gebruiken om de doelstelling van 42,5% hernieuwbare energie in 2030 te halen.

Vooruitblik op Europese verkiezingen

Veel belangrijk beleid voor een groene en sociale toekomst dus. Maar dat is niet vanzelfsprekend. Op 6 juni 2024 zijn er namelijk verkiezingen voor het Europees Parlement in Nederland. Na die verkiezingen wordt ook een nieuwe Europese Commissie gekozen voor de volgende vijf jaar. Die commissie zal samen met het Europees Parlement en de leiders van de EU-landen een plan maken voor wat de EU gaat doen tussen 2024 en 2029. De uitslag zal bepalend voor de koers die de Europese Unie gaat varen.

Dit jaar zijn de Europese verkiezingen extra belangrijk vanwege de situatie in Oekraïne en de spanningen tussen de VS en China. Europa staat voor uitdagingen op het gebied van klimaatverandering en andere problemen die niet stoppen bij landsgrenzen. Daarbij speelt opkomend populisme, waarbij het risico bestaat dat zij het in Europa voor het zeggen gaan krijgen. 

Europa zal op wereldniveau moeten blijven concurreren, ondanks de uitdagingen die voor ons liggen. In een wereld die steeds complexer en ondemocratisch wordt, is het van belang dat we een sterke Europese Unie vormen die het democratische geluid vertegenwoordigt, waarbij we gezamenlijk streven naar een groenere en duurzamere toekomst. 

Daarvoor is een grote groene (Greens/EFA) en sociaaldemocratische (S&D) fractie belangrijk, want alleen daarmee voorkomen we een Europese ruk naar rechts. Stem op 6 juni dan ook op GroenLinks-PvdA!