Tijdens de Statenvergadering van 23 april pleitte GroenLinks woordvoerder Jasper Fastl voor duurzame verstedelijking. Daarbij richtte hij zijn pijlen op de inflexibele woningmarkt en gaf hij aan mogelijkheden te zien in meervoudig ruimtegebruik en het hergebruiken en herbestemmen van kantorenpanden. Ook voor de woningbouw-ontwikkelings-maatschappij Utrecht (WOMU) ziet hij mogelijkheden. Zijn bijdrage:
Flexibel en verstandig bouwen
Zoals ook in eerder bijdragen gesteld zijn demografische en maatschappelijke ontwikkelingen constant aan verandering onderhevig en vragen zij daarom om grote flexibiliteit, oftewel, een uitgesproken roep voor aanpasbaar bouwen. De starterswoningen van vandaag zouden weleens de seniorenwoningen van de toekomst kunnen zijn. Kies niet te snel voor de weg van de minste weerstand, maar liever voor de weg van het meest positieve maatschappelijk effect.
GroenLinks pleit simpelweg voor verstandig bouwen: Plan je bouwlocaties en de invulling daarvan zo dat de druk op het wegennet zo klein mogelijk is, noodzakelijke verplaatsingen prima lopend of per fiets gedaan kunnen worden, en het OV-netwerk zo goed mogelijk genut en ondersteund wordt. Plan wijken volgens het principe: eerst lopen, dan fietsen, dan de rest.
Kies, mede gezien de lange looptijd van deze nota, nadrukkelijk voor herstructureringslocaties. Dit zijn de locaties waar in eerste opzicht weinig winst te behalen is. Niets is minder waar. Door het ombouwen naar duurzaam en levensloopbestendig wonen en het gebruiken en versterken van reeds bestaande structuren kunnen zonder extra ruimtelijke druk enorme stappen worden gemaakt.
Ook wil GroenLinks aandacht vragen voor het dilemma van de sociale huursector in Utrecht: lange wachttijden, veel hogere inkomens in sociale huurwoningen, beperkte mogelijkheden tot doorstroming. De vraag is hier duidelijk, er is een enorme behoefte aan betaalbare woningen, zo tussen de 1 en 2 ton. Het aanbod daarin blijft sterk achter.
De ambities van GS
Ambitie 1, een betere afstemming van vraag en aanbod, sluit op voorgenoemde aan. GroenLinks is dan ook benieuwd hoe we het aanbod beter gaan afstemmen op de daadwerkelijke vraag en minder op de meest kansrijke (lees lucratieve) elementen daaruit. Kan de Gedeputeerde ons daarin helderheid verschaffen.
Ambitie 2 staat verwoord als ‘efficiënt ruimtegebruik’. Dat juichen we als GroenLinks natuurlijk toe. Wel willen we wijzen op de mogelijke effecten van dat efficiënte ruimtegebruik. Dan kun je denken aan het mobiliteitsvraagstuk, maar nadrukkelijk ook aan de effecten voor de natuur. Binnen deze ambitie wordt ook meervoudig ruimtegebruik genoemd. En misschien liggen daar wel de kansen. Inpandig parkeren is een vanzelfsprekendheid geworden, maar groen bovenop je gebouwen is nog te vaak een uitzondering. Terwijl het zoveel moois kan opleveren: energiebesparing, een hogere klimaatbestendigheid, en pure winst voor de natuur.
GroenLinks is blij met de constante aandacht voor het tegengaan van de kantorenleegstand. Het omzetten van kantoren naar woningen is vaak een optie, maar te vaak bijna onmogelijk. Wat betreft binnenstedelijke ontwikkeling bij leegstaande kantoren is daarom alle creativiteit geboden. Er mag wat ons betreft ook gedacht worden aan bijvoorbeeld de productie van groenten. Dicht bij de afzetmarkt en amper belemmerd door slechte milieuwaarden.
Ambitie 3, toekomstbestendige binnenstedelijke kwaliteit, draagt bij uitstek de duurzaamheidsambitie in zich mee: Bouwen aan steden en dorpen die een zo laag mogelijke impact hebben op de directe en wijdere omgeving. Naar de wens van GroenLinks kunnen de ambities op dit vlak niet hoog genoeg liggen. Het mag in onze ogen een bindend criterium zijn om wel of niet te willen participeren in binnenstedelijke ontwikkelingen.
De actieve provincie
Wat GroenLinks betreft mag de provincie haar rol actief en sterk participerend op zich nemen. Het vergroten van de slagkracht doe je soms door risico’s te spreiden en dat betekent dus dat de provincie best financiële risico’s mag nemen. Een zogenaamde WOMU, de woningbouw-ontwikkelings-maatschappij Utrecht ziet GroenLinks zeker wel zitten. Over het hoe en wat daarvan denken we in de aanloop naar 2013 graag mee.
Onder eerdergenoemde voorwaarden ziet GroenLinks de toekomst van onze provincie zonnig tegemoet. En als we volgens de ladder voor duurzame verstedelijking blijven handelen zullen de meeste uitleglocaties uiteindelijk overbodig blijken.