De GroenLinks fractie in de provincie Utrecht heeft schriftelijke vragen gesteld nu een overschrijding van de fosfaatnormen dreigt. Een overproductie van fosfaat komt via mest in het milieu terecht en heeft zo gevolgen voor de flora en fauna. Een hoge concentratie fosfaat leidt bijvoorbeeld tot overmatige bloei van algen, zoals blauwalgen die ook giftige stoffen afscheiden. Andere planten verdwijnen vervolgens door gebrek aan licht en vissen sterven uit door gebrek aan zuurstof.
Van Melkquotum naar fosfaatquotum
Onlangs is de begrenzing op de melkproductie losgelaten. Veel boeren beleefden dat als een ‘moment van bevrijding’ en stonden in de startblokken om hun veestapel uit te breiden. Mede daardoor dreigt Nederland de fosfaatnormen nu te overschrijden. Dit kan betekenen dat de Europese Unie (EU) gaat handhaven. GroenLinks heeft gevraagd wat de kansen daarop en wat de gevolgen daarvan kunnen zijn. De handhaving zou er wellicht toe kunnen leiden dat bedrijven hun productie moeten terugbrengen tot een dusdanig niveau dat zij financieel in de problemen komen.
Zelfregulering en solidariteit?
De afzonderlijke uitbreidingen van boeren na het loslaten van het melkquotum doen vragen rijzen over de onderlinge afstemming binnen de sector. Er lijkt een klassieke situatie te ontstaan van de ‘tragedy of the commons’. Oorspronkelijk betrof deze tragedie dat in de tijd dat weidegronden nog gemeenschappelijk waren (ofwel ‘common’) elke individuele boer er belang bij had zoveel mogelijk schapen te weiden, maar dat als iedereen dat deed de hele weide in een dorre zandvlakte zou veranderen. GroenLinks heeft gevraagd op welke wijze de agrarische sector nu door onderlinge coördinatie voorkomt dat alle boeren de dupe worden van een overproductie van fosfaat en een dergelijke tragedie plaats zal vinden.
Oplossingen: grondgebonden en circulair
In de melkveehouderij is de provincie Utrecht koploper van Nederland wat betreft fosfaatproductie. GroenLinks vindt dat het een koploper betaamt om ook voorop te lopen met de ontwikkeling van oplossingen. Een preventieve oplossing is bijvoorbeeld het gebruik van ander voer. Dat wil zeggen minder geïmporteerd krachtvoer, en meer ruwvoer van eigen grond. Dat betekent dat boeren per koe meer ‘eigen’ grond moeten hebben. De geproduceerde mest kunnen ze daar dan ook weer over uit rijden, zonder problematische verhoging van de fosfaatconcentratie. GroenLinks heeft gevraagd of deze fosfaatcrisis wellicht een goede aanleiding is om meer eisen te stellen aan deze zogenaamde ‘grondgebondenheid’, zodat een circulaire en duurzamere agrarische productie mogelijk wordt.
Meer informatie?
Bij commissielid en fractiemedewerker Pieter Kroon: groenlinks@provincie-utrecht.nl