Op maandag 27 juni werd in de Provinciale Staten van Utrecht de Voorjaarsnota besproken. Bijgevoegd de bijdrage die de fractievoorzitter van GroenLinks, Bas Nugteren, hier leverde.
Voorjaarsnota 2011 en kaderstelling
Voorzitter, het college is gekomen met een Voorjaarsnota en Kadernota begroting waarmee de financiële koers verlegd wordt. Beleid dat rekening houdt met veranderende opvattingen over de rol van de overheid, dat rekening houdt met een onzekere internationale en financiële omgeving en een beleid dat gericht een aantal zaken aanpakt. Een beleid dat ambitie en lengte van de polsstok combineert. Natuurlijk erkennen we dat er op tal van plekken pijn geleden zal gaan worden, maar de financiële feiten zijn nu eenmaal helder. Er is in deze periode aanzienlijk minder te besteden, dan in de vorige. We zijn teruggegaan van ongeveer 100 mln. per jaar vrij te besteden, naar 25 mln. Zo liggen de feiten.
<!--[endif]-->Jarenlang heeft GroenLinks gepleit voor een duurzaam financieel beleid en dat is nu meer dan ooit nodig. De provinciale reserves zijn grotendeels weg en op de algemene uitkeringen van het Rijk, of het nu Provinciefonds betreft of andere uitkeringen, wordt stevig gekort. Dit duurzame financiële beleid treffen wij aan in de Voorjaarsnota, maar evengoed in de Kadernota. Deze bouwt voort op een discussie die eerder in de Staten is gevoerd, m.n. bij de Voorjaarsnota 2010, en waarin unaniem ingestemd werd met de opvatting dat er veel zorgvuldiger met de provinciale middelen omgesprongen moest worden dan de praktijk was. En wat er nu aan kadernota voor ons ligt, is daar een goede uitdrukking van, het geeft de spelregels voor een behoedzaam financieel beleid met als motto: eerst een plan, dan geld. Ook dat was, wellicht tot verbazing van velen die voor het eerst in de Staten zitten, niet algemeen gebruik.
<!--[if !supportLists]-->
· <!--[endif]-->De omgeving waarin het provinciaal bestuur moet opereren is ook drastisch veranderd. En het zou een illusie zijn om te denken dat we nu weten wat ons de komende jaren te wachten staat. We weten niet of de hypotheekcrisis in de Verenigde Staten echt voorbij is of toch nog doorgaat. We weten wel dat er grote problemen zijn met de kredietwaardigheid van een aantal landen, Griekenland voorop. En als van de week de heer Samara, de Griekse oppositieleider van conservatieve huize, besluit de sociaal-democratische Pasokleider Papandreou niet te steunen in weerwil van de oproep die de Europese staatshoofden afgelopen donderdag hebben gedaan; als hij Papandreou niet wil steunen, maar de eigen partijpolitieke opvattingen en profilering belangrijker vind, dan is er een gerede kans dat we in een volgende fase van de crisis terechtkomen. In de Volkskrant werd zaterdagochtend nog een verontrustend overzicht geboden van de gevolgen, ook voor de Nederlandse burgers. Het kost per direct de Nederlandse staat mogelijk 70 miljard, iedere Nederlander 4000 Euro, de pensioenen verslechteren en de export daalt. Naar aanleiding van een mogelijk Grieks faillisement.
<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->In de laatste jaren is er een andere visie gekomen op de rol van de overheid in de samenleving en zeker de rol van de provinciale overheid is stevig bediscussieerd. Niet voor niets begint het coalitieakkoord met het woord ‘Focus’. Het is deels een reactie op het beleid in de vorige collegeperiode waarbij bijvoorbeeld in de Samenwerkingsagenda tal van projecten stonden waar de provinciale meerwaarde niet geheel duidelijk was, maar het sluit ook aan op een bredere onderstroom in de samenleving die vragen stelt bij de bestaande rol van de overheid. Die nieuwe eisen stelt aan de overheid en transparantie vraagt. Een overheid die kritisch is op eigen taken en functioneren.
. Het blijft natuurlijk een algemeen politiek debat en de uitkomst is niet gebaseerd op absoluutheden, maar wie kijkt naar de ontwikkelingen in en buiten Nederland, moet vaststellen dat de overheid zich overal bezint op rol en taken. Die modernisering is waar GroenLinks allang voor pleit.
<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Utrecht is een provincie met een rijk verleden en een wenkende toekomst. Utrecht behoort tot de sterkste regio´s van Europa. Als provincie draag je daaraan bij door gericht beleid te voeren, gebouwd op een realistisch financieel beleid. Want we kunnen niet alles, zo kan de provincie de Rijksbezuinigingen op groen en cultuur niet opvangen, en ook de provincie moet ook zelf stevig bezuinigen. Er zal pijn geleden gaan worden, maar dat is onvermijdelijk. Dat vraagt keuzen en daar lopen wij niet voor weg.
<!--[if !supportLists]-->· <!--[endif]-->Maar het is niet alleen bezuinigen, het is ook weer investeren. In groen en natuur, ecoducten, in de Ecologische Hoofdstructuur, in OV (tram), in fietsen, in cultuur (kunsteducatie, bibliotheken, festivals en ECS om een paar punten te noemen die wij graag zien). We zetten in op een kleinere overheid en blijven voor duurzaamheid staan. GroenLinks gelooft dat we met een duidelijker beleid bijdragen aan een toekomst voor iedereen in Utrecht.
Voorzitter, wij kunnen ons vinden in het financieel beleid zoals nu wordt voorgesteld in Voorjaarsnota en Kaderstelling.
<!--[if !supportFootnotes]-->
<!--[endif]-->
GroenLinks wil een actieve overheid, die de toegang tot goede collectieve voorzieningen garandeert (cultuureducatie, bibliotheken). En een selectieve overheid, die burgers de ruimte geeft om zelf actief te zijn. GroenLinks wil een krachtig en slank bestuur, met voldoende democratische legitimatie.