GroenLinks heeft in de provincie Utrecht de gemeenteraadsverkiezingen goed doorstaan, met een bescheiden verlies ten opzichte van de goede uitslag in 2010. In de meeste gemeenten werden de raadszetels behouden. Bij de lokale samenwerkingslijsten is het verlies iets groter, hetgeen begrijpelijk is gezien het grote verlies voor de PvdA. Wij feliciteren de gekozen kandidaten en wensen hen veel succes, bij eventuele coalitiebesprekingen en in de komende jaren.

In alle discussies over de uitslagen van de gemeenteraadsverkiezingen valt de relatieve rust bij GroenLinks op. Het pessimisme dat na de Tweede Kamerverkiezingen van september 2012 toesloeg, lijkt vervangen door gematigd optimisme. En inderdaad valt de uitslag afgezet tegen die van andere partijen alleszins mee, of althans voor de meeste afdelingen niet tegen. In de Provincie Utrecht lijkt GroenLinks zich met een beperkt verlies zelfs redelijk te hebben gehandhaafd

Zelfstandig

Dat geldt zeker voor de gemeenten, waar GroenLinks als zelfstandige partij aan de verkiezingen heeft deelgenomen (zie tabel I in bijlage GR2014_uitslagen). In de stad Utrecht, waar GroenLinks als grootste partij aan de verkiezingen begon, werd slechts één zetel verloren en behoort voortzetting van collegedeelname zeker tot de mogelijkheden. In Amersfoort, Veenendaal en Zeist werd een zetel verloren, in de overige gemeenten konden de zetels behouden worden En, wat nog verheugender is, in de gemeente Baarn werd zelfs een zetel gewonnen. In de meeste gemeenten ligt het aantal behaalde stemmen bovendien boven de uitslag van de verkiezing van Provinciale Staten van 2011 en boven of rond dat van de Europese verkiezingen van 2009.

Een aantal uitslagen valt op. Het verlies in Amersfoort kan gerelativeerd worden met een verwijzing naar de bijzondere omstandigheden. Daarbij hebben niet alleen de collegecrisis en het vervangen van de wethouder waarschijnlijk een rol gespeeld, maar ook het gegeven dat een van de gekozen raadsleden zich in de loop van de zittingstermijn heeft afgesplitst, terwijl een voor een andere partij gekozen raadslid het grootste deel van de periode van de GroenLinksfractie deel heeft uitgemaakt. Sneu is vooral het zetelverlies (in Zeist, waar een lichte winst werd behaald zowel in absolute stemmen als procentueel. Dat komt doordat andere partijen gelukkiger waren met een lijstverbinding. Een effect waar GroenLinks overigens in enkele andere gemeenten juist weer van profiteerde!

Samenwerking

Waar in veel gemeenten in het verleden alleen in samenwerking met andere partijen, veelal de Partij van de Arbeid en onafhankelijken, raadszetels bevochten konden worden, zien we in deze verkiezingen de schaduwzijde van die keuze. Alle samenwerkingsverbanden, zowel de oudere, vaak als zelfstandige partij georganiseerde alsmede de nieuwere naamlijsten, hebben een of meer zetels verloren (tabel II in bijlage GR2014_uitslagen). In de meeste gevallen is de schade gelukkig tot één zetel beperkt gebleven en lijkt het verlies veroorzaakt door het net anders uitvallen van de toedeling van de restzetels. Maar de zware druk op de PvdA heeft deze combinatielijsten zeker parten gespeeld. Opmerkelijk is ook dat Progressief Rhenen, dat ooit mede uit D66 is voortgekomen, zich met GroenLinks goed gehandhaafd heeft.

In De Bilt, waar de PvdA in 2013 de band met GroenLinks heeft verbroken, hebben de voormalige partners elk twee zetels behaald, een verlies van een. En ook in Leusden, waar GroenLinks en PvdA in de hoop dat ze samen sterker zouden staan juist een gecombineerde lijst werd ingediend, is een zetel verloren gegaan.

Maar ook hier valt het verlies in absolute stemmen mee en biedt het resultaat een goede basis voor de komende Europese verkiezingen. Waarbij de partners dan natuurlijk wel weer op zichzelf zijn aangewezen.

Perspectief

Al met al hoeft GroenLinks in de provincie Utrecht over de verkiezingsuitslag niet ontevreden te zijn. Een snelle rondgang laat zien, dat elders de resultaten sterker uiteenlopen. De val van 2012 heeft in ieder geval niet doorgezet. In tegendeel, her en der zijn de resultaten ten opzichte van die desastreuze verkiezingen aanzienlijk verbeterd.

Als we de behaalde stemmenaantallen leggen naast de uitslagen van de vorige Europese en Statenverkiezingen, dan is er alle reden voor vertrouwen. Daarmee ontstaat een perspectief voor de komende verkiezingen. Voor Europa allereerst, waarvoor de campagne al begonnen is. Maar zeker ook voor de verkiezing van provinciale staten, die over twaalf maanden op de agenda staan. Er moet veel gebeuren, maar dat kan ook. Aan de slag!