Statenlid Huib van Essen hield bij de opening van de Markt van de Toekomst in Wijk bij Duurstede op zaterdag 16 april een speech over duurzaamheid en de toekomst. Hier kun je deze teruglezen.

Waarom duurzaamheid?

Vorige maand was wereldwijd de warmste maartmaand van de afgelopen 125 jaar. Datzelfde gold voor februari. En ook voor januari. Voor alle andere maanden van het jaar is het warmterecord gevestigd in 2015. Met uitzondering van april, dat record dateert van langer geleden: ...2014. Op de Noordpool en Groenland is het al maanden zo’n 20 graden warmer dan normaal. Klimaatverandering is al lang geen theorie meer, het voltrekt zich in de praktijk hier en nu voor onze ogen. De Japanse en Amerikaanse meteorologische instituten, de NASA, ons KNMI, ze schrikken keer op keer van de laatste waarnemingen. Maar ook de wetenschappers die naar de polen reizen, of de boswachters en landbouwers. Wij zien het allemaal gebeuren.



En het klinkt misschien niet zoveel 1,5 graad of 2 graden temperatuurstijging, maar voor het gemiddelde, wereldwijd, is het gigantisch. Ter vergelijking: het verschil tussen een ijstijd en een interglaciaal is zo’n 6 graden. Als je de veranderingen leest die gepaard zullen gaan met 2 graden opwarming, dan is duidelijk dat het echt menens is.

Van Parijs naar Wijk bij Duurstede

In december vorig jaar heeft de wereld een nieuwe stap gezet om niet langer toe te kijken, maar de handen ineen te slaan. Parijs gaat zorgen voor een ommekeer. Er zijn ambitieuze doelen afgesproken en ook dat ieder land er aan gaat bijdragen om die te halen. Niet vrijblijvend maar een aanlokkelijke toekomst om samen aan te werken. De schouders eronder.

De beweging naar een duurzame toekomst is natuurlijk al veel langer geleden ingezet. Ook hier in Wijk bij Duurstede. Ik keek gisteren het milieu en duurzaamheidsplan dat hier is opgesteld eens door en om eerlijk te zijn: dat geeft mij nou energie! Mooie ambities, maar ook heel veel concrete plannen en ideeën op heel diverse terreinen.

Duurzaam Bouwen, duurzamer verkeer en vervoer, fair trade, het komt er allemaal in terug. Klimaatneutraal in 2030 als punt aan de horizon. Of horizon, 2030 is het al over 14 jaar, dus we moeten nu aan de slag om het waar te maken. Dat betekent vanaf nu andere keuzes, andere vanzelfsprekendheden: alle nieuwe huizen energieneutraal. Als je je huis renoveert, een nieuwe vloer, een dakkapel? Kijk of je niet meteen energiebesparende maatregelen kunt nemen en je energierekening blijvend omlaag kunt krijgen. Als het kan: zonnepanelen op je eigen dak. Of op het dak van de buren of de school. Of meteen 2000 zonnepanelen op de sporthal! En waar het al kan: alle nieuwe auto’s zero-emissie. Wat vaker de fiets of trein nemen, ook goed voor je eigen duurzaamheid.

Ik las in het plan ook al veel concrete zaken: duurzaamheidsfondsen, energiebesparing bij woningen, bedrijven aansporen en helpen om energiebesparende maatregelen te nemen. Prima plannen, die naar ik hoop nu met evenveel energie, bevlogenheid en ambitie opgepakt worden. En dat in een stad waar een EigenWijkse energiecoöperatie al 3 jaar lang heel hard aan de weg timmert. Want laat ik duidelijk zijn: die hele energietransitie kunnen we alleen samen doen.

Een emmer vol druppels op een gloeiende plaat

Je zou kunnen denken: wat wij hier een doen is een druppel op een gloeiende plaat. Ja, natuurlijk, dat is zo, maar heel veel druppels maken wel een emmer. En er zijn heel veel anderen bezig met hun eigen druppels. Die emmer komt echt wel vol!

Gisteravond was in De Bilt ‘De Biltse Klimaattop’. In Woerden is vandaag precies 2 maanden geleden de beweging Duurzaam Woerden opgericht. In de gemeente Utrecht is vorig jaar samen met 160 inwoners een energieplan uitgewerkt.

Ook voor de provincie is het versnellen van de omslag naar duurzame energie en energiebesparing een belangrijk speerpunt. Op dit moment wordt hard gewerkt aan een energieagenda . Deze is nog voor de zomer klaar. Dus als je ideeën hebt over wat de provincie kan doen om jullie te helpen: laat het weten. We moeten het samen doen!

En het beperkt zich niet tot de provincie Utrecht, niet tot Nederland of Europa. Wereldwijd is de energietransitie echt in volle gang. Wind en zon zijn aan een enorme opmars bezig. Er is nog een lange weg te gaan, maar de groei begint echt op stoom te komen. In China is het aandeel kolencentrales in de elektriciteitsopwekking al 2 jaar achter elkaar gedaald. En er worden nergens zoveel windmolens en zonnepanelen geplaatst als daar. Er zijn afgelopen jaar in China meer dan 200.000 elektrische auto’s bijgekomen en 1 op de 5 bussen is daar inmiddels elektrisch. Dan hebben we het over 100.000 elektrisch bussen.

In Peru komt een enorm zonnepark waarbij de elektriciteitsprijs minder dan 5 cent per kWh bedraagt. Dat is net zoveel als u en ik hier zonder belasting betalen voor onze grijze stroom.

En het einde is nog lang niet in zicht: prijzen van zonnepanelen, elektrische auto’s en windenergie dalen nog altijd hard. En dat biedt grote kansen. Voor ieder van ons, maar ook voor bedrijven. Denk aan de laadpunten van de firma Van der Sijs hier uit Wijk bij Duurstede voor het slim opladen van elektrische auto’s. En al die andere bedrijven en ondernemers die hier en elders die met mooie innovaties bezig zijn.

De nieuwe vanzelfsprekendheid

En bovenal is duurzaamheid niet meer iets waar slechts een kleine groep aan hecht. Langzaam maar zeker wordt het onderdeel van ons dagelijks leven. Voor iedereen een must, een vanzelfsprekendheid: van jong tot oud, van links tot rechts, bedrijven, inwoners en overheid.

En er kan en moet nog zoveel meer. Fantastisch dat ook de volgende generatie op de deur klopt. Schoolkinderen vol ideeën. Hier bij de tentoonstelling. Een paar maanden terug was ik bij de jaarconferentie van de topsector energie. Ook daar was een schoolklas die werd geïnterviewd door Prinses Laurentien. Waar de conferentie veel over gas, olie en kolen ging, noemden de kinderen bij waar zij aan dachten bij energie alleen zonnepanelen, windmolens en zuinig gebruik, korter douchen. Duurzaam wordt de nieuwe standaard.

En zijn windmolens dan echt wel zo lelijk? Dat is natuurlijk persoonlijk. In India wil ieder dorp graag een eigen windmolen. Dat is het symbool van vooruitgang. En ik voorspel jullie, daar gaan we hier ook naar toe. Windmolens en zonnepanelen worden al heel gauw net zo gewoon als dijken, spoorlijnen, snelwegen en hoogspanningsmasten. Het hoort er gewoon bij!

Afsluiting

Beste mensen. Veel plezier hier vandaag op de markt van de toekomst. Laat je inspireren en verleiden om nieuwe dingen te proberen, nieuwe wegen te bewandelen.

En misschien kom je wel iets tegen waar je nu al mee aan de slag kunt. Want de toekomst, die begint vandaag!